جایگاه ابعاد سواد رسانه ای در برنامه های رادیویی خردسالان از دیدگاه برنامه سازان رادیویی خردسال

"سواد رسانه ای" در لغت به معنای کسب دانش رسانه ای می باشد و عبارت است از درک متکی بر مهارتی که بر اساس آن می توان تولیدات رسانه ای را شناخت و از یکدیگر تفکیک کرد. سواد رسانه ای مخاطب را به ابزار تحلیل و گزینش گری پیام ها مجهز می کند تا با آگاهی به باز تولید و تفسیر پیام ها بپردازد. در این پژوهش به دلیل اهمیت دریافت مخاطب خردسال از پیام های رسانه ای به طور خاص بر نقش ابعاد سواد رسانه ای بر تاثیر از پیام های رادیویی ویژه آن ها توجه شده است. گروه سنی 6 3 سال - از لحاظ ذهنی بالاترین قدرت در آموزش پذیری و تجربه را از محیط اطرافشان دارند و خردسالان به دلیل عدم رشد کامل فیزیکی و ذهنی خواسته یا ناخواسته کمتر در انتخاب پیام دخالت دارند و در معرض انواع پیام های مفید و مخرب قرار می گیرند. لذا در تولید برنامه های رادیویی برای آنها باید به ارتقا سواد رسانه ای با توجه به ابعاد این مفهوم توجه وِیژه انجام شود لذا با توجه به تعداد کم برنامه های رادیویی خردسال در رادیوهای ایران به نظر می رسد مدیران و برنامه سازان رادیو به تاثیر خاص این رسانه در بارور کردن ذهن مخاطب خردسال باور ندارند. با استفاده از روش مطالعه کتابخانه ای به تبیین ضرورت سواد رسانه ای پرداختیم و سپس با استفاده از روش مصاحبه عمیق با متخصصان و تحلیل محتوا کیفی دو برنامه سلام کوچولو و شب به خیر کوچولو ابتدا الگوهای ساختاری برنامه های فعلی مورد بررسی قرار گرفت و عوامل مفید و موثر در هم سو نمودن آن ها با ابعاد چهارگانه سواد رسانه ای تشریح گردید. الگوی پیشنهادی بر اساس یافته های پژوهش، برای ساخت برنامه های رادیویی خردسالان الگویی است که برای انتقال مفاهیم شناختی و ارزشی به خردسال و ارائه اطلاعات متناسب با سطح درک ذهنی او، ابتدا باید به ساختاری زیبا و جذاب و قالبی ارزنده دست پیدا کرد و با استفاده از این جذابیت ها به لحاظ عاطفی او را همراه نموده و سپس می توان انتظار داشت که محتوای ارزشی یا شناختی پیام به صورت ماندگار در ذهن کودک باقی مانده و تاثیر خواهد داشت. تولید برنامه های رادیویی خردسال، متناسب با ظرفیت های سواد رسانه ای این گروه سنی و هم چنین هدایت برنامه سازان در این راستا، می تواند خردسالان را به یکی از اصلی ترین مخاطبان رادیو تبدیل نموده و آنها را به سمت کسب تجربه هایی کاربردی و متفکّرانه از طریق این رسانه رهنمون سازد.